Gezondheidszorg, huisvesting en veiligheid zijn fundamentele rechten waar niet iedereen in gelijke mate toegang heeft. Maar als je werkt als sekswerker of prostituee, en nog meer als je een man of een trans* persoon bent die seks heeft met een man, is de situatie vaak nog kwetsbaarder.
De Internationale Dag van de Sekswerker is een gelegenheid om onszelf eraan te herinneren dat zelfs als de mensen met wie we werken rechten hebben, een reeks administratieve en institutionele complicaties de toegang tot die rechten bemoeilijken. Elk jaar hebben tientallen mensen bij Alias geen plek in een opvangcentrum voor asielzoekers, terwijl ze daar wel recht op hebben. Tientallen mensen hebben geen toegang tot Dringende Medische Hulp terwijl ze daar wel recht op hebben. Weer anderen hebben wel recht op internationale bescherming, maar geen toegang daartoe omdat de manier waarop de Vreemdelingendienst en het CGVS kijken naar genderidentiteit en seksuele geaardheid er geen rekening wordt gehouden met de risico's die deze mensen lopen in hun land van herkomst.
Meer in het algemeen houden veel instellingen onvoldoende rekening met de realiteit van seksuele minderheden in de manier waarop ze asielaanvragen, dringende medische hulp en huisvesting behandelen; en hoewel al deze rechten misschien niet direct in verband lijken te staan met sekswerk, zijn ze dat wel degelijk, omdat de mensen die we zien er elke dag mee geconfronteerd worden.
Bij Yser, geweld en weinig bescherming voor trans* vrouwen
Het onderzoek dat Ana Dresler in 2021 uitvoerde, benadrukt en beschrijft het feit dat trans*-vrouwen die als sekswerker/prostituee werken in Yser het doelwit zijn van onevenredig geweld van de verschillende lokale actoren en moeite hebben om hun recht op veiligheid in de openbare ruimte te laten gelden. Dit geweld, beschreven door een vijftiental deelnemers, neemt verschillende vormen aan, gaande van intimidatie tot poging tot moord. De bescherming door de overheid blijft ontoereikend, er wordt niet genoeg rekening mee gehouden om dit geweld te verhelpen. Toch is het een punt dat steeds weer naar voren komt in de eisen waarmee het onderzoek wordt afgesloten: het recht op bescherming tegen geweld en op veiligheid. Lees de enquête van Ana Dresler.
Huisvesting centraal in 2022
Huisvesting is een recht dat steeds moeilijker kan worden afgedwongen. Gebrek aan huisvesting, een te dure huurmarkt, te weinig plaatsen in opvangcentra - dit zijn allemaal realiteiten die de toegang tot huisvesting moeilijk maken, zelfs als je een inkomen hebt. Van de gastgezinnen van wie we de huisvestingsomstandigheden kennen, bevinden twee op de drie zich in een situatie van slechte huisvesting of dakloosheid. Van onze cliënten woont 49,2% in onveilige huisvesting - bij derden (vrienden of cliënten), in kamers, in flats, hotels of Airbnb, bedreigd met uitzetting of slachtoffer van huiselijk geweld. 9,7% van de mensen heeft geen onderdak (opvangcentra voor asielzoekers). 5,2% woont op straat of in noodopvang en 5,2% in ontoereikende huisvesting (niet-conventionele tijdelijke structuren, kraakpanden of in ernstig overbevolkte omstandigheden). 30,6% woont in stabiele en adequate huisvesting. In 2022 was huisvesting het meest behandelde onderwerp tijdens de individuele begeleiding.
Dringende Medische Hulp tussen niet-gebruik en gebrek aan middelen
In 2013 vroeg 80% van de mensen die recht hadden op Dringende Medische Hulp (DMH) deze niet aan. Tien jaar later ontmoeten we elke week mensen die recht hebben op Dringende Medische Hulp in onze medische permanenties of tijdens één-op-één begeleidingsgesprekken, maar die vanwege de administratieve complexiteit, het verschil in behandeling tussen de verschillende OCMW's en het gebrek aan middelen bij de OCMW's afhaken of soms maanden moeten wachten om toegang te krijgen. Het komt ook voor dat Alias, zelfs nadat ze toegang hebben gekregen, nog steeds ondersteuning moet bieden, omdat sommige gezondheids- en sociale instellingen nog steeds slecht opgeleid zijn in kwesties met betrekking tot sekswerk en seksuele gezondheid in het algemeen. In dit opzicht steunen we het politieke lobbywerk van Dokters van de Wereld voor de DMH.